“Die Jackhals gaat me veel makkelijker af dan de Giraf” zei een klant tijdens mijn uitleg verbindende communicatie.
Dat klopt, voor de jackhals hoef je niet erg door te zetten. Maar dat betekent niet dat het altijd de beste keuze is.
Ik heb in een eerdere blog een keer benoemd hoe ik leerde doorzetten om mijn zoon Ralph te leren doorzetten. Dat proces is in een nieuwe fase beland. Ik heb hem gezegd dat hij overal goed in is, behalve in doorzetten en dat hij dus bijles gaat krijgen in doorzetten.
Wat kan je doen om je kind te helpen doorzetten? Download de DoorzettersBoom!
Alleen voor doorzetters
De jackhals:
- oordeelt,
- vermengt gevoelens met gedachten,
- maakt de ander verantwoordelijk voor zijn behoeftes,
- ziet maar één optie en
- stelt eisen of vermengt een verzoek met een eis.
De Giraf:
- is nieuwsgierig naar de ander
- ziet de feiten los van zijn oordeel,
- voelt en erkent behoeftes,
- staat open voor meerdere opties en
- doet een verzoek.
Dat het voor ons makkelijker is om de jackhals te zijn, komt doordat we dat jong leren vanuit een overlevingsmechanisme. Oordelen en de ander verantwoordelijk maken voor onze behoeftes gaat bijna automatisch. Dat komt doordat er neurologische verbindingen in onze hersenen zijn gemaakt om dat te doen. Hoe meer we dit geoefend hebben, des te sneller zullen onze hersenen die route kiezen. Dat is de weg van de minste weerstand. Hoe sneller we vanuit oordeel kunnen handelen, des te beter we onze energie voor andere zaken kunnen bewaren.
Ik heb met Ralph een doorzetboom gemaakt. Hij is in heel veel dingen goed, behalve in doorzetten. Dat zorgt er voor dat hij snel opgeeft als iets niet meteen lukt, waardoor hij minder voor elkaar krijgt dan hij in zijn mars heeft. Hij hoeft van mij geen flits carrière te hebben, maar kunnen doorzetten is wel nodig bij gelukkig zijn. Je bent je eigen grootste vijand daarin. Als je jezelf toestaat om bij elke tegenslag te stoppen, krijg je weinig voor elkaar. De doorzet boom is bedoeld om te leren leren. Om hem te stimuleren heb ik het hele gezin gevraagd om twee doorzet doelen te maken. Één leuk ding waar je te weinig tijd voor neemt en één ding wat wel een leuk resultaat oplevert maar niet leuk is om te doen. We kregen allemaal een maand om de doelen te behalen. Het doel moest iets opleveren op lange termijn en iedereen mocht een korte termijn beloning uitzoeken om te stimuleren om het te doen.
Ik koos zelf als eerste doel om een studieboek uit te lezen en als tweede om 2 kilo af te vallen. Voor mijn dochter werd dat het bolkje leren (schouder handstand op een partner bij Acrobatiek) en kamer opruimen en Ralph koos zijn boek uitlezen en een stuk van 2 pagina’s leren voor harp.

Iets nieuws leren vraagt altijd doorzetten. Het kost moeite want je moet de diepere groeven in je hersenen die doen wat je altijd al doet, proberen te omzeilen.
Wil je dus leren om met meer nieuwsgierigheid naar mensen en situaties te kijken, dan kost dat ook moeite. Het is net als met sporten, de eerste keer dat je begint met hardlopen, is het helemaal niet fijn. Je wil er eigenlijk mee stoppen, het is zwaar, je krijgt er spierpijn van en ademnood. Pas als je het een paar keer hebt geoefend, gaat het soepeler.
Dat geldt ook voor oordeelloos luisteren. In het begin schreeuwen de oordelen in je hoofd als je luistert naar iemand waar je vaak conflicten mee hebt. Als Ralph weer niet oefent met harp spelen, als zijn cito score ineens omlaag duikelen en de meester zegt dat hij gewoon slordige fouten maakt die als hij beter had gelezen niet zou maken.
Door nieuwsgierig te luisteren naar hem, kwam ik er achter dat hij wel in staat is om rekensommen te maken, zijn cito scores zijn altijd top, maar het lastig vind om vragen te stellen als hij een som niet snapt. Zijn ervaring is: hij snapt het wel, of hij snapt het niet, en zodra dat laatste gebeurt, kan hij stoppen en dan nog heeft hij éen van de beste resultaten van de klas. Prima dus, maar doorzetten leer je daar niet van.
Hij heeft onvoldoende paden in zijn hersenen gemaakt die zorgen voor ‘nog een keer proberen’ ‘iemand hulp vragen’ ‘andere mogelijkheden proberen’ Als ik hem die paden opstuur, dan kost dat moeite, hij wordt er echt moe van, raakt nog net niet buiten adem. Omdat het zoveel moeite kost die wegen in te gaan, lijkt het alsof het beter is om het niet te doen. Het is echt een nieuwe vaardigheid die hij moet
Alles wat je aandacht geeft groeit. Wie de Giraf regelmatig van zuurstof voorziet, zal sneller de neiging hebben om nieuwsgierige vragen te stellen. Ook de Giraf kan makkelijk zijn, mits je die blijft oefenen. Om meer Giraf te worden, is doorzetten nodig.
Het gaat er mij niet om dat Ralph straks virtuoos een mars van Tschaikovski kan spelen. Ik beoog dat hij leert doorzetten zodat dat zijn geluk bevordert. Zodat hij obstakels in zijn leven straks zelf kan overwinnen. Het oefenen op zo’n mars, het opbreken in stukjes, het afspreken van een korte termijn beloning als het lukt en samen steeds elkaar helpen om al onze doelen te bereiken is moeilijk, maar we maken het zo leuk en behapbaar mogelijk. Ralph heeft bij zijn juf een stuk van 2 bladzijden uitgezocht om te leren. We zijn nu een week bezig en ondertussen kan dochter al 4 seconden haar heupen boven haar schouders, die op mijn handen rusten, balanceren en ben ik meer dan een halve kilo afgevallen.
Ook leren doorzetten?
Download de Doorzettersboom voor 1 maand en kies je eigen doelen
[wpforms id=”634″ title=”false”]
Plaats als eerste een reactie