Perfectionisme loslaten

Ik hou wel van toneelspelen, maar ik haat het, dat het fout kan gaan. Ik haat het als het fout gaat, ook als een andere speler iets fout doet, dus probeer ik alles perfect te doen en iedereen te helpen dat ze het goed doen.

Waarom is dat zo belangrijk dan?

Omdat als we iets fout doen, dan gaan de jongens uit de 5e zeggen: haha dit of dat ging fout!!! (broer zit in de 5e)

Ok… dus je denkt dat als er iets fout gaat, dat ze je dan gaan pesten?

Ja dat denk ik.

En dat als je alles perfect doet, dat je daarmee kan voorkomen dat ze je gaan pesten?

Nee dat niet, die jongens uit de 5e vinden altijd wel iets waarmee ze me kunnen pesten

…..

Mooi gesprek hadden we samen op de fiets, mijn dochter (9 jaar, klas 3) en ik. Perfectionisme is killing en ook nog eens zinloos. Want ze gaan je toch wel pesten als ze dat willen. Dat pesten is niet afhankelijk van wat jij doet, het is afhankelijk van wat zij doen. Zij zoeken iets om je mee te pesten. Al is het dat je perfect bent. Vraag het maar aan de mensen die perfect zijn…

De juf zegt dat ze faalangst heeft en perfectionistisch is. Dat ze krast in haar schrift als het niet gaat zoals ze wil en soms bladzijde uit haar schrift scheurt omdat het niet perfect was.

Hoe kun je je kind helpen hier mee om te gaan? Dit gesprek hierboven is een goede start. Mijn bedoeling in dit gesprek was om haar in te laten zien hoe haar eigen gedachtenkronkel haar in een wurggreep houdt. Het is als zo’n Chinese vingerval waarbij je vingers vastgehouden worden door een kokertje van gevlochten bamboe en hoe harde je trekt, des te vaster komt je te zitten. De enige manier om er uit te komen is door een tegenbeweging te maken.

Wat ik ook weet is dat ik mijn kind niet van haar faalangst of perfectionisme af kan helpen in één gesprek. Dat er NIETS is wat ik even kan zeggen waardoor zij voorgoed van deze neiging af komt. NIETS

Pesten is niet afhankelijk van wat jij doet, het is afhankelijk van wat zij doen.

Zij zal stapje voor stapje moeten gaan ervaren hoe de wereld niet vergaat als ze een fout maakt. Dat pesten niets zegt over jou maar over de ander. Dat als je veel fouten maakt, je juist verder komt dan als je nooit wat doet. En dat kan ik doen door haar te begeleiden in alles wat ze doet, met als focus dat zij leert dat ze fouten mag maken.

Dus zeg ik dingen die haar helpen vertrouwen in haar eigen kunnen én in haar vermogen iets nieuws te leren, ook als blijkt dat ze het nog niet kan. Ik stimuleer daarmee haar Groei Mindset. Het tegenovergestelde van een Groei Mindset is een Starre Mindset.

Hoe herken je of je kind of jijzelf een Starre mindset heeft?

Wat denk je?
Starre MindsetGroei Mindset
Bang om fouten te maken Alles moet in één keer perfectVan fouten kun je leren, de volgende keer doe ik het anders, zodat het wel lukt.  
Als iets moeilijk is, dan ben ik er dus niet goed in. Dan  kan ik opgeven of mezelf dwingen door te gaan omdat ik niet mag falenAls iets moeilijk is, dan blijf ik creatief zoeken naar oplossingen.
Als iemand anders iets goed kan, dan ben ik jaloers en ik denk dat diegene anders in elkaar zit dan ik en dat ik dat nooit zal kunnen.  Als iemand iets goed kan, dan denk ik: wat cool, wat kan ik daarvan leren?
Ik vind feedback krijgen persoonlijk en pijnlijk. Ik hoor liever nooit iets negatiefs.Ik zoek actief feedback op, niet omdat ik het leuk vind, maar omdat ik geen kansen wil laten liggen om ervan te leren.
Als iets na 1 keer oefenen niet verbetert, dan werkt de oefening dus nietTalent is geen garantie voor succes, oefenen wel.
Als iets moeite kost om iets nieuws te leren, dan kan ik het dus niet.Ik weet dat nieuwe dingen leren moeite kost, dat zegt niks over mijn vaardigheden of talenten
Wat je denkt

Hoe kun je nou die Groei Mindset stimuleren bij jezelf en bij je kind?

Heel belangrijk is om in termen van proces met je kind te praten over prestaties. Op de vrije school is een toneelstuk altijd meer een proces dan een ultieme prestatie. In de kleuterklas doen ze samen een kerstspel en elke dag zijn de rollen anders verdeeld. Iedereen kent op het laatst elke rol en het hele stuk is een gezamenlijke geheel van tekst en liedjes. Zo ontstaat er geen druk op de prestatie en kan jij als herbergier niet jouw tekst vergeten, het is onderdeel van iedereen. En je identificeert je niet met je rol, je bent allemaal wel eens Maria of de Engel geweest. (of ‘Die met de stok’ aldus mijn zoon van 4)

Als je een compliment geeft, gaat het niet om het eindresultaat maar om de weg er naar toe. Dus niet: wat een mooie tekening, of wat kan jij goed zingen/ rekenen/ tekenen maar: wat heb je hard je best gedaan, wat heb je goed doorgezet, wat heb je veel kleuren gebruikt, wat goed dat je nog een keer ging kijken etc. Uit onderzoek is gebleken dat een kind dat te horen krijgt dat het goed heeft doorgezet, eerder geneigd is een moeilijkere opdracht te proberen dan een kind dat te horen kreeg dat het knap was dat hij een opdracht had volbracht. Doordat het kind zich hiermee identificeert, gebeurt er iets wonderlijks als het daarna iets niet meteen kan: het gelooft dat hij dus zo knap niet is; Hier eindigt mijn “knap zijn” Want anders had ik het toch gekund.

En nog een stapje verder: in plaats van een compliment geven vier je het gevoel dat het oplevert, wat zal je trots zijn dat het je gelukt is! Wow, je hebt het helemaal zelf gedaan!

Wat zeg je?
Starre Mindset stimulerendGroei Mindset stimulerend
Wat kan jij goed……  Wat heb jij hard gewerkt, geprobeerd, doorgezet,
Oordelen noemen: ik vind dit …… mooie kleuren, zuivere tonen, moeilijk, knap, lelijk, veel.Feiten benoemen: veel kleuren, hoge tonen, zweet op het voor hoofd, tong uit z’n mond
Zeggen hoe het anders moet. verbeterenVragen hoe het kind het zelf vond, wat het wil leren.
Benoemen wat er fout ging.Van proberen/ experimenteren kun je leren
Als jij het niet doet, dan moet ik het dus doen!Wat heb je nodig om het zelf te kunnen?
Wat je zegt

Dat is ook wat ik ouders leer te doen in contact met hun kinderen. Kijk eens of jij dit zou kunnen proberen. Merk je dat je gelooft dat het voor jullie niet zal werken? Daag je starre Mindset uit! Ook jij kan dit leren en als je genoeg oefent, kan je er zelfs heel goed in worden, zodat jouw kind hier een voorbeeld aan kan nemen.

Start vandaag met een eerste stap.

Neem je voor om een compliment te geven op Groei. Kijk eens welk effect dat heeft. Heeft het niet meteen grootse effecten? Besef dat als je iets wilt veranderen, dat het tijd zal kosten, maar als je je focus houdt, je er steeds een stapje dichterbij komt.

Meer weten?

Word lid van de Facebookgroep

Volg mij op Instagram voor regelmatige tips en inspiratiefilmpjes!

Plaats als eerste een reactie

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *